2015-04-19 07:49:50

 


وه‌گوره‌ى قسه‌یل گه‌په‌یل ئى هوزه‌ ، هومان ناوچه‌یل ژێر ده‌سه‌ڵات خوه‌ێ له‌ ناونى هه‌ر سێ كوڕه‌گه‌ێ یوسف و موراد وه‌یس و ئه‌لاوه‌یس به‌شه‌وكردێه‌ و ناوچه‌یل به‌یره‌ى یا(به‌دره‌) و شیروان و چه‌م سه‌یمه‌ره‌ كه‌فتێه‌سه‌ به‌ش ئه‌لاوه‌یس ك ئه‌ویش دو كوڕ داشتێه‌ وه‌ناوه‌یل سلانویس و قوباد ، له‌ شوون مردن ئه‌لاوه‌یس سلانویس كوڕه‌ گه‌وراگه‌ێ نیشتێه‌سه‌ شوونێ و یه‌یش له‌ قه‌دیم باو بوێه‌ وه‌ختێگ باوگ بمرداگ ده‌سه‌ڵات كه‌فتیاده‌ ده‌س كوڕ گه‌پ و ئمجا ئه‌لاوه‌یس برا بوێچگه‌گه‌ێ جور جێگرخوه‌ێ ئه‌ڕا وه‌ڕێه‌و بردن كاروبار هوز ماڵیمان هه‌ڵوژارد.
له‌ شوون سڵانویس (قه‌مه‌ر) و له‌ شوون قوباد (قه‌یتاس) بوێه‌ گه‌وراێ ماڵیمان و قوباد وه‌رجله‌ سڵانویس كوچ دوێایی كرد ، له‌ شوون مردن قوباد و تاتگى ، قه‌یتاس نیشته‌ شوون هه‌ردوگیان چوێن له‌ قه‌مه‌ر ئاموزاێ گه‌پتر بوێ ، قه‌مه‌ر ئاموزاێشێ جور جێگر خوه‌ى دانا وه‌لێ روحوللا كوڕ قه‌یتاس ته‌ماى ده‌سه‌ڵات گرده‌ێ و ئه‌و نه‌رێته‌ شكان ك برا بویچگ له‌ شوون براێ گه‌پ ده‌سه‌ڵات بكرێگه‌ ده‌س و وه‌زور ده‌سه‌ڵات له‌ ده‌س تاتگى سه‌ن و ته‌قالا كرد خوه‌ێ فه‌رز بكه‌ێگ و سه‌ره‌نجام له‌ شوون مردن باوگێ وه‌فه‌رمان ده‌وڵه‌ت بوێه‌ سه‌روك هوز ماڵیمان ، یه‌یش بوێه‌ بایس سه‌رهه‌ڵدان ناكوكى تیه‌ڵێگ له‌ ناونى ئاموزاگان ، شاهنشاهى قه‌ێرێ مه‌ردم له‌ ده‌ور خوه‌ێ گرده‌و كرد و په‌لامار دیوه‌خانه‌گه‌ێ روحوللا دا و ناچارێ كرد بواێگ ئه‌ڕا شار خوڕه‌م ئاباد و له‌ والى ئسماعیل خان شكات شاهنشاهى كرد.
له‌وه‌ر ئه‌وه‌گ روحوللا له‌ لاێه‌ن ده‌وڵه‌ته‌وه‌ جور ده‌سه‌ڵاتدار ناوچه‌گه‌ ده‌سنیشان كریا ، شاهنشاهى وه‌ یاخى له‌ قه‌ڵه‌مدا و والى ئسماعیل خان بڕیار له‌ ناوبردن شاهنشاهى و هاوردنه‌وه‌ێ روحوللادا و دویاخر شاهنشاهی داوه‌ت كرد ئه‌ڕا خوڕه‌م ئاباد و ده‌س كریا له‌یه‌كه‌وداین ناكوكیه‌گان له‌ ناونى هه‌ردولا.
شاهنشاهى له‌و باوه‌ڕه‌ بوێ ك والى لاێه‌نگیرى له‌ خوه‌ێ كه‌ێگ و بووگه‌ لاێه‌ن پیروز ، له‌وه‌ر ئه‌وه‌گ قه‌مه‌ر باوگێ وه‌گوره‌ێ نه‌رێت بایه‌د ده‌سه‌ڵات بگرداگه‌ده‌س و داوه‌ته‌گه‌ێ والى قه‌بول كرد و چیه‌ ئه‌ڕا خوڕه‌م ئاباد ، وه‌لێ والى ده‌سوه‌جى ده‌س وه‌ سه‌رێ كرد و خسته‌ێ زندان (فه‌له‌كولئه‌فلاك) و سه‌رله‌نو ده‌سه‌ڵات هوز مالیمان دا ده‌س روحوللا.
له‌ شوون ئه‌وه‌گ شاهنشاهى چه‌ن ساڵێگ زندانى كریا ، سه‌ره‌نجام توێه‌نست له‌ زندان بواێگ و بچوگه‌و ئه‌ڕا ماڵ خوه‌ێ له‌ ناوچه‌ێ گه‌نجه‌. والى فه‌رماندا روحوللا بگرێ بكوشێگه‌ێ و دویاخر خه‌وه‌رداره‌و بوێ ك وه‌ل باوگێ چیه‌سه‌ ئه‌ڕا ڕاو له‌ كوێه‌ى(كوركوه‌)، نه‌قڵ كه‌ن ك روحوللا خوه‌ێ ده‌س كرده‌ گه‌ردین وه‌شوون شاهنشاهی و سه‌ره‌نجام پێاوێگ وه‌ناو(كڵوڵى) كرده‌ دی ك وه‌خت خوه‌ێ دوژمنى وه‌ل شاهنشاهى داشت وه‌خاتر ئه‌وه‌گ شاهنشاهی ده‌زێورانه‌گه‌ێ وه‌زور له‌لێ سه‌نێوگ ، روحوللا توێه‌نست (كڵوڵى) بكیشێگه‌ لاى خوه‌ێ و قه‌وڵداپێ ك ده‌زێورانه‌گه‌ێ ئه‌ڕاى بارێگه‌و و سه‌ره‌نجام توێه‌نست وه‌نه‌یڕه‌نگ شاهنشاهى بكوشێگ.
داستان ئویشه‌یل تام و خواێ داستانه‌گه‌یان كردنه‌ و ئوێشن ، بكوشه‌گه‌ ده‌س وه‌جى چیه‌سه‌ ئه‌ڕا لای روحوللا و مزگانى كوشتن دوژمنه‌گه‌ێ داسه‌ پێ ، وه‌لێ روحوللا زوێ له‌ كرده‌وه‌ێ خوه‌ێ په‌شیمانه‌و بوێه‌ و تواستێه‌(كڵوڵى) بكوشێگ و ئه‌وێش وایه‌سه‌ ئه‌ڕا ناوچه‌ێل له‌كستان و سه‌ره‌نجام له‌ لاێه‌ن شوانێگه‌وه‌ كوشێه‌ێ و روحوللا سه‌ر كوشیاێه‌گه‌ به‌ێگه‌ ئه‌ڕا والى له‌ خوڕه‌م ئاباد.
له‌و سه‌رده‌مه‌ حكومه‌ت ناوچه‌ێ شیروان له‌ ژێر ده‌سه‌ڵات روحوللا ده‌ركرد و خسته‌ێ ژێر ده‌سه‌ڵات ، كابراێگ توركه‌وه‌ ، و شه‌فى براێ شاهنشاهی په‌نا برده‌ ئه‌ڕا ئه‌میر ئێڵ ڕه‌بیعه‌ له‌ ناو عراق و ئه‌وسا ته‌مه‌نێ 18 ساڵ بوێ و له‌وه‌ر ڕاسگویی و زیره‌كیى كرده‌ێ وه‌كیل خوه‌ێ ، وه‌لێ ئنتقام سه‌نن خوێن براگه‌ێ هه‌ر له‌ سه‌رێ بوی.
دوێاى ماوه‌ێگ شه‌فی ئێڵ ره‌بیعه‌ هیشته‌جى و هاته‌و ئه‌ڕا به‌دره‌ شوونێگ ك (روحوللا)یش له‌وره‌ بوێ و پێشنیار به‌شه‌و كردن باج یا مالیات وه‌پێ كرد و دویاخرله‌ سه‌عایێگ گونجیاگ حه‌ق براگه‌ێ له‌لێ سه‌ن. نه‌قڵ كه‌ن ئوێشن ، روحوللا شه‌وێ تایبه‌تێگ داشتێه‌ ك قرمز و سه‌وز بوێه‌ ، هه‌ر وه‌ختێگ روێه‌ قرمزه‌گه‌ى بكرداگه‌ ده‌یشت ، ئه‌وه‌ ئه‌و ڕوژه‌ ڕوژ شومێگ بوێه‌ و مه‌ردم ڕخیان له‌لێ چیه‌ و هه‌ر وه‌ختێگیش ڕوێه‌ سه‌وزه‌گه‌ێ بكرداگه‌ ده‌یشت ئه‌وه‌ ڕوژ خوه‌شێگ بوێه‌ و دى مه‌ردم زانستیان ئه‌گه‌ر كارێگ بێاشتان له‌و ڕوژه‌ چیانه‌ ئه‌ڕا لاێ روحوللا.
ڕوژێگ ژنه‌فت ك ئه‌میر عشره‌ت په‌نج ستوێن ، دوێه‌ت ڕه‌ێنێگ دێرێ ، داواێ كرد و دانه‌ێ پێ و خوازیه‌ێ ، دوێه‌گه‌ێ په‌نج ستوێن ، دوێه‌ت خزمه‌تكارێگ داشت ك له‌ خوه‌ێ ڕه‌ینتر بوێ ، روحوللا دڵى چیه‌ لێ و خوازیه‌ێ و بایخ فه‌ره‌ێگ دیاده‌ پێ و یه‌یش بوێه‌ بایس ئه‌وه‌گ ، دوێه‌ت ئه‌میر عه‌شره‌ت په‌نج ستوێن توێڕه‌ و غه‌زه‌بناك بووگ و له‌ باوكێ داوا كرد له‌ روحوللا نجاتێ بێه‌یگ، ئه‌میر په‌نج ستوێن خه‌وه‌ر داشت ك دوژمنی له‌ ناونى روحوللا و شه‌فی هه‌س و كابراێگ كل كرده‌ ئه‌ڕا لاێ شه‌فی وئاگادارێ كرده‌و ك هاته‌ما روحوللا بكوشێگ و هه‌ردولا رێكه‌فتن ك ئه‌میر ماڵ روحوللا په‌لامار بێه‌ێگ و دوێه‌ته‌ێ له‌لێ بسێنێگه‌و و قه‌ێرێ له‌ ئه‌ساس ماڵه‌گه‌ێ وه‌ده‌سكه‌فت بوه‌ێگ وه‌بێ ئه‌وه‌گ بكه‌فێگ جه‌نگ وه‌ل قه‌یتول ، چوێن هه‌ردولایان قه‌یتولى بوێن و شه‌فی له‌ێ ده‌رفه‌ته‌ سوود به‌ێگ ئه‌ڕا له‌ ناوبردنێ.
له‌ وه‌ختێگ روحوللا خوه‌ێ ئاماده‌ كردیاد وه‌ره‌و ناوچه‌ێ دوسان بچوگ ، ئه‌ڕا به‌شدارى كردن له‌ سوێرێگ ، نوڕێگ یه‌كێگ له‌ سواره‌یله‌گه‌ێ سوار ئه‌سپ بێ زینێگ بوێه‌ ، فه‌ره‌ تویڕه‌ له‌لێ بوێ و فه‌رمان داپێ ئه‌سپه‌گه‌ێ زین بكه‌ێگ و له‌ێ وه‌خته‌ كابرا نوڕیگ پیاوه‌یل په‌نج ستون په‌لامار ماڵ ئاغا دانه‌ و نیشتنه‌ ژن و مناڵ و ئه‌ساسه‌گانێ خاره‌ت كه‌ن، زوێ گله‌و خوارد و ئاغا ئاگاداره‌و كرد و ئوێشن روحوللا وه‌ده‌نگ به‌رز قیڕاندیاد ( ئه‌و قه‌ره‌ فه‌قیریم عه‌شره‌ت په‌نج ستوێن خاره‌تمان بكه‌ن) و ئمجا فه‌رماندا پیاوه‌ێلێ گله‌و بخوه‌ن ، وه‌لێ شه‌فى له‌ كه‌مین بوێ و توێه‌نست بكوشێگه‌ێ و كه‌سیش ناته‌ جواو له‌وه‌ر ئه‌وه‌گ ، لاێه‌نگره‌یل هه‌ردولا ئێ جه‌نگه‌ وه‌جه‌نگ ناونی ئه‌میره‌یل له‌ قه‌ڵه‌م دیان ك مه‌ردم عه‌وام هه‌ق دخاڵه‌ت كردن له‌تێ نه‌ێرن و ئه‌وان پشتگیرى لاێه‌ن پیروز كه‌ن ، وه‌ێ جوره‌ ده‌س وه‌جێ پشتگیرى خوه‌ێان له‌ شه‌فى نیشاندان و ئه‌وێش لاێنگره‌یلێ برد ئه‌ڕا دوێره‌و خستن مه‌ترسى قه‌یتوێل و جه‌نگ له‌ ناونی هه‌ردولا ده‌س وه‌پێ كرد و ژماره‌ێ فه‌ره‌ێگ له‌لیان كوشت و ئمجا ئه‌میرپه‌نج ستوێن هاوار كرد : ئه‌ى كوڕ قه‌مه‌ر ، قه‌وڵ داید و قه‌وڵه‌گه‌د نه‌وردیده‌ سه‌ر ، ئه‌ویش جواوێدا : من ته‌نیا قه‌وڵ روحوللا دامه‌پیدان ، نه‌گ قه‌وڵ ژن و مناڵ ، ئه‌یانه‌ عه‌شره‌تمانن و یانه‌یش كه‌سوكارمانن ، سه‌ره‌نجام هه‌ردولا جه‌نگ وسانن و ئه‌سیره‌گان ئازاد كریان و ئه‌میر په‌نج ستوێن دوێه‌ته‌ێ برد و چیه‌و ، له‌ ده‌س نویسریاێێگ ماڵیمان سابت كریاس ك له‌ بنه‌چه‌ك قه‌یتوێلن و دوێاخر له‌ێه‌ك جیاوه‌ بوێنه‌ و عه‌شره‌ت جیاێگ وه‌ناو ماڵیمان له‌ سه‌رده‌م ده‌سه‌ڵات شه‌فى كوڕ قه‌مه‌ر دروس كردنه‌.
وه‌ێ جوره‌ شه‌فى نیشته‌ شوونه‌گه‌ێ روحوللا ، وه‌لێ وه‌شێوه‌ێ ناڕه‌سمه‌ و مه‌ردم عه‌شره‌ته‌گه‌ێش په‌ێڕه‌وى له‌لێ كردن و ئمجا براژنێ یانێ ژنه‌ێ شاهنشاهی خوازى و سه‌ران هوزه‌یل هاتیانه‌ ئه‌ڕا لاێ ئه‌ڕا پیروزبایێ ووتن و هاوردن خه‌ڵات ، ته‌نیا (كیان) ئه‌میر هوز سوره‌مه‌یرى ئاماده‌ نه‌وێ په‌یڕه‌وى له‌لێ بكه‌ێگ و باج ساڵانه‌ به‌ێگه‌ پێ و ته‌قالاگان شه‌فی ئه‌ڕا كیشانێ وه‌ره‌و لاێ خوه‌ێ بێ ئه‌نجام بوێ و بڕیاردا له‌ ناو بوه‌ێگه‌ێ و ئوێشن كیان خان وه‌ل شه‌ست نه‌فه‌ر له‌ پیاوه‌ێلێ  ئه‌ڕا ڕاو چیه‌ له‌ كوێه‌ێ (كوركوه‌) و شه‌فى وه‌ل ژماره‌ێ فه‌ره‌ێگ له‌ پیاوه‌ێلى وه‌درو وه‌قه‌سد شكار چینه‌سه‌ئه‌را كوره‌ كوه‌ و وه‌ختێگ له‌ یه‌ك نزیكه‌و بوێن ، شه‌فى وه‌ل یه‌كێگ له‌ پیاوه‌ێلێ قه‌ێرێ گوشت شكار ئه‌ڕا كیان خان كل كردێه‌ و ئاگادارێه‌و كردێه‌ هاته‌ما جور ڕه‌فیقێگ سه‌ردانێ بكه‌ێگ و ئه‌ویش له‌ نێه‌تێ زانستێه‌ و ڕازى نه‌وێه‌ بوێنێگه‌ێ ، وه‌لێ سه‌ره‌نجام شه‌فى ته‌قه‌ له‌لێ كه‌ێگ و كوشێگه‌ێ و پیاوه‌ێلێشێ ده‌س وه‌سه‌ر كه‌ێگ.
وه‌ل گوزه‌یشت زه‌مان ، ڕه‌فتارنه‌رم و نیان وه‌ل هوز سوێه‌ره‌مه‌یرى كرد و توێه‌نست متمانه‌یان وه‌ده‌س بارێگ و ئوێشن نزیكه‌ێ 700 سوار ئه‌و هوزه‌ كه‌فتنه‌سه‌ پشت سه‌رێ وه‌ختێگ له‌ ناوچه‌یل ژێر ده‌سه‌ڵات خوه‌ێ گڕ خواردیاد ك ئه‌و ناوچه‌ له‌ سنوره‌یل ئیسه‌ى عراق تا لێوار چه‌م سه‌یمه‌ره‌ بوێ و وه‌بێ په‌یڕه‌وى له‌ حكومه‌ت مه‌ركه‌زى ئه‌و ناوچه‌ ئداره‌ كردیاد.
ئوێشن چه‌ن شكاتێگ له‌ لاێه‌ن مه‌ردم شێروان ڕه‌سیه‌سه‌ ده‌سێ له‌ باوه‌ت ڕه‌فتار خراو ده‌سه‌ڵاتدار تورك ناوچه‌گه‌ له‌ وه‌رگردن باج فه‌ره‌ و ده‌س دریژى كردن ئه‌ڕا بان ناموسیان ، شه‌فی له‌ ده‌رفه‌ت سه‌رقاڵ بوێن نادر شا وه‌جه‌نگه‌یل ناوچه‌یلتر ئێران ئستفاده‌ كردێه‌ وپه‌لامار ده‌سه‌ڵاتدار تورك داس و له‌ شوون كوشتن ژماره‌ێگ له‌ پیاوێلێ توێه‌نستیه‌ له‌ شێروان ده‌ریان بكه‌ێگ ، وه‌ختێگ ئى خه‌وه‌ره‌ ڕه‌سێگه‌ نادر شا ، ،فه‌رمان ده‌ێگه‌ ئسماعیل خان تا وه‌هه‌ر قیمه‌تێگ بوێه‌ شه‌فی له‌ ناو بوه‌ێگ ، ئسماعیل خان ئه‌ڕا ئێكاره‌ نه‌یره‌نگێگ وه‌كار تێه‌رێگ و قه‌ێرێ خه‌ڵات وه‌ناو نادرشاوه‌ ئه‌ڕاى كل كه‌ێگ وه‌خاتر پاراستن سنووره‌یل خوه‌ر ئاوای وڵات له‌ ده‌س دریژی عوسمانیه‌یل و ئاگادارێه‌و كرد ك هاته‌ما ده‌سه‌ڵات ناوچه‌گه‌ به‌ێگه‌ ده‌سێه‌و و ئه‌ویش زوێ باوه‌ڕ كرد و ئمجا ئسماعیل خان په‌یام ئه‌ڕاێ كل كرد ك هاته‌ما سه‌ردانێگ ناوچه‌گه‌ بكه‌ێگ تا خه‌ڵاته‌یل شا پێشكه‌شێ بكه‌ێگ ، وه‌لێ سه‌ره‌نجام وه‌ل له‌شكه‌ر گه‌وراێگ هات و شه‌فى وه‌ل 700 سوار پیشوازى له‌لێ كرد و ئسماعیل وه‌ناو نادرشاوه‌ شمشێرێگ نوقره‌ كوب و ئه‌سپێگ خه‌ڵات كرده‌پێ و پێنیار كرده‌پێ ك وه‌لیا سه‌ردان سنووره‌یل خوه‌رئاواى وڵات بكه‌ێگ و یه‌یش وه‌پێ ووت ك له‌ ئاهه‌نگێگ وه‌ئاماده‌ بوێن سه‌ران عه‌شایر ناوچه‌گه‌ وه‌شێوه‌ێ ڕه‌سمى ده‌سه‌ڵات ناوچه‌گه‌ سپارێه‌یگه‌پێ و ئه‌ویش ئتمینان وه‌پێ كرد و سواره‌یل له‌ ده‌ور خوه‌ێ دوێره‌و خست و سه‌ره‌نجام پیاوه‌ێل ئسماعیل خان وه‌فه‌رمانده‌یی جواد كوڕ ڕوحوللا په‌لامار شه‌فی له‌ ناو خه‌یمه‌گه‌ێ دان خنكانن و دوێاخر جواد فه‌رماندا ته‌قه‌ له‌ لاشه‌گه‌ێ بكه‌ن و ئێ چاو و ڕاوه‌ له‌ ناو پیاوه‌یل شه‌فى بڵاو كردنه‌و ك كوڕه‌ێ ڕوحوللا ئنتقام باوگێ سه‌نگه‌ ، یه‌كم جار پیاوه‌یل شه‌فى باوه‌ڕ نه‌كردن و له‌ خوه‌یانا والى ده‌س وه‌سه‌رێ كردێه‌ و خوه‌یان ئاماده‌ كردن ئه‌ڕا جه‌نگ و تا چه‌ویان كه‌فته‌ ته‌رمه‌گه‌ێ ، وه‌بێ ده‌نگ هه‌ركه‌ وه‌لاێگاچی.
خوڕگه‌ كوڕ شاهنشاهی وه‌ل تاتگێ شه‌فی نه‌وێ وه‌ختێگ كوشیا ، وه‌لێ دوێاخر پیاوه‌یلێ گرده‌و كرد و په‌لامار هوز قه‌یتوێلدا و كوڕه‌ێ ڕوحوللا ده‌سه‌ڵاتدار ناوچه‌گه‌ كوشت و بڕێگیان واین ئه‌ڕا خوڕه‌م ئاباد و په‌نا بردنه‌ ئه‌ڕا ئسماعیل خان ك ئه‌ویش له‌ ڕێ حه‌سه‌ن خان كوڕێ په‌یامێگ كل كرده‌ ئه‌ڕا سه‌روك هوزه‌یل ناوچه‌گه‌ و له‌لێان داوا كرد وه‌هویچ شێوه‌ێگ هاوكارى وه‌ل خوڕگ نه‌كه‌ن و كومه‌ك نه‌وه‌گه‌ێ بكه‌ن ئه‌ڕا له‌ ناوبردن یاخیه‌یل.
سه‌روك هوزه‌ێل ناوچه‌گه‌ په‌یامه‌گه‌ په‌سه‌ن كردن و جه‌نگ وه‌ل خوڕگه‌ ده‌س وه‌پێ كرد و سه‌ره‌نجام زه‌خمدار بوىِ و پیاوه‌ێلێ واین ئه‌ڕا كوێه‌یل ناوچه‌گه‌ و له‌ خوه‌ێانا خوڕگه‌ مردێه‌ ، وه‌لێ ناوبریاگ وه‌دیل گیریا و دریا ده‌س پیاوێگ له‌ هوز مه‌ڵگشاى وه‌ناو خه‌میس تا پاوه‌نێ بكه‌ێگ و بخه‌ێگه‌ێ زندان ، وه‌لێ خه‌میس دڵێ وه‌پێ سوزیا و بڕیاردا كومه‌كێ بكه‌ێگ، ئوێشن خه‌میس مه‌لگشاى خوراك داسه‌پێ و جفتێگ كڵاش ئه‌ڕاێ هاوردگه‌ و له‌ بن گوشێ ووتیه‌ : من خه‌میس مه‌لگشای پاسه‌واندم ، یه‌ كه‌مێ خوراك و جفتێگ كڵاشه‌ و شه‌و ئه‌ڕا خوه‌د بهه‌یوا ، خوڕگه‌ وه‌ختێ ئێ قسه‌ ژنه‌فتێه‌ ده‌نگ نه‌كردێه‌ نه‌گ پاوه‌نێ بكه‌ن و وساس تا وه‌ختێگ خه‌میس له‌ لێ دوێره‌و كه‌فتیه‌ و ئمجا واێه‌ و شه‌وه‌كى خه‌وه‌ڕ ڕه‌سیه‌ ك خوڕگه‌ وایه‌ و (حه‌سه‌ن خان)یش قه‌یرێ خراو و قسه‌ێ ناشرین وه‌خه‌میس كردێه‌.
زه‌خمه‌یل خوڕگه‌ كه‌م كه‌م ساڕێژ بویه‌ و ده‌س كردێه‌سه‌ گرده‌و كردن یارانێ و ژماره‌یان ڕه‌سیه‌سه‌ چل نه‌فه‌ر و ده‌س كردێه‌سه‌ جه‌نگ پارتیزانى و جه‌رده‌یى و نوا گردن له‌ ڕه‌سین خوراك و جه‌نگ ئه‌فزار ئه‌ڕا سه‌ربازگه‌ێ حه‌سه‌ن خان و شه‌وانه‌یش په‌لامار پیاوه‌ێلێ دیاد و ژماره‌ێگیان كوشتیاد و خوه‌ێ له‌ (كوركوه‌) شاردیاده‌و و حه‌سه‌ن خان عاجز بوێ له‌ ده‌س وه‌سه‌ر كردنێ و بڕیاردا له‌ سه‌ربازگه‌گه‌ بمێنێ تا وه‌ختێگ كار خوڕگه‌ یه‌كلاوه‌ كه‌ێگ.
لاێنگره‌ێل خوڕگه‌ ڕوژ وه‌ ڕوژ زیاتره‌و بوێان و په‌لاماره‌گانێ زێاێه‌و بوێ و جارێگیان یه‌كێگ له‌ ژنه‌یل حه‌سه‌ن خان و چه‌ن پیاوێگێ كه‌فته‌ ده‌س خوڕگه‌ و داواێ پوێل كرد تا ئازادیان بكه‌ێگ و له‌و لایشه‌وه‌ چه‌ن سه‌روك هوزێگ ناچار كرد باج ساڵانه‌ بێه‌نه‌ پێ  و (حه‌سه‌ن خان)یش ڕه‌سیه‌ ئه‌و قه‌ناعه‌ته‌ ك نیه‌توێه‌نێ زه‌فه‌ر له‌لێ بارێگ و په‌یام ئه‌ڕا باپیرێ ئسماعیل خان كل كرد ك وه‌ل خوڕگه‌یا گوفتوگو و ئاشتى بكه‌ێگ و ئه‌ویش قه‌بول كرد و په‌یوه‌ندى كریا خوڕگه‌ و ئه‌ویش قه‌بول كرد و هه‌ردولا مه‌رجه‌یل یه‌كترى قه‌بول كردن و بڕیار دریا ئسماعیل خان ته‌قالا بكه‌ێگ ،شا، خوڕگه‌ بوه‌خشێگ و پوست ئه‌میر ئومه‌را (تشماڵ باشى) له‌ ناوچه‌گه‌ به‌ێگه‌ پێ و (حه‌سه‌ن خان)یش له‌ ناوچه‌ێ پشتكوێه‌ ده‌رچوگ و بچوگ ئه‌ڕا خوڕه‌م ئاباد و خوڕگه‌ بكه‌فێگه‌ ژێر ده‌سه‌ڵات ئسماعیل خان و ڕێز له‌ یاسای ده‌وڵه‌ت بگرێگ و ئه‌رك پارێزگارى له‌ ئاسایش و سه‌قامگیرى ناوچه‌گه‌ بسپارێه‌ێگه‌ پێ.
وه‌ێ جوره‌ خوڕگه‌ له‌ ئاێمێگ شوڕشگێر و ڕێگر بوێه‌ پیاو حكومه‌ت مه‌ركه‌زى ، و تا سه‌رده‌م ده‌سه‌ڵات كه‌ریم خان له‌و پوسته‌ مه‌ن و ئه‌ویش متمانه‌ وه‌پێ كرد و ئه‌رك به‌رقه‌رارى ئاسایش و سه‌قامگیری خوزستان خسته‌ ملێ و ئه‌ویش ئه‌ركه‌گه‌ێ جیوه‌جى كرد.  له‌ باوه‌ت مردنیشێ ئوێشن ، له‌ وه‌خت گله‌و خواردنێ له‌ چه‌م كه‌رخه‌ ئاو بردێه‌سه‌ێ و خنكیاس و دوێاخر هوێچ كام له‌ كوڕه‌یله‌گه‌ێ نه‌نیشتنه‌سه‌ شوونه‌گه‌ێ وه‌خاتر یه‌گ مناڵ بوێنه‌.
هه‌ر وه‌ێ خاتره‌ حكومه‌ت زه‌ندى ، جه‌لال دین باشى قه‌یتوێلى نا شوونه‌گه‌ێ و له‌وه‌ر زوڵم و سته‌م جه‌لال دین و ناڕه‌زاێه‌تى مه‌ردمى له‌ پوسته‌گه‌ێ لاوریا ، ناوبریاگ سه‌روك هوز ناودار و قسه‌ێ لاێ ده‌وڵه‌ت ڕه‌واج داشت و سه‌ره‌نجام توێه‌نست كاكى كوڕ شه‌فى بكه‌ێگه‌ ده‌سه‌ڵاتدار ناوچه‌گه‌ و وه‌ێ جوره‌ سه‌رله‌نوده‌سه‌ڵات ناوچه‌گه‌ كه‌فته‌ ده‌س ماڵیمان تا ناكوكى كه‌فته‌ به‌ێنیان.
له‌ شوون ئه‌وه‌ لوڕسان كه‌فته‌ ژێر ده‌سه‌ڵات حكومه‌ت قاجار و ده‌سه‌ڵات والیه‌ێل كه‌فته‌ پشت كوێه‌ و كاروبار ناوچه‌گه‌ له‌ لاێه‌ن ئه‌وانه‌وه‌ ئداره‌ كریا و هوز ماڵیمانیش بوێنه‌ به‌شێگ له‌ ره‌عایاێ قاجار و ئیسه‌ ته‌نیا چوار تیره‌یان مه‌نێه‌ وه‌ناوه‌ێل گه‌رمیر و كوڵمى و شێره‌ و سه‌لیموگ و ده‌س نویسێگ ماڵیمان وه‌ى جوره‌ باس نه‌سه‌بێان كه‌ێگ:
له‌ شوون قه‌مه‌ر كوڕ سڵانویس سێ كوڕ مه‌نێه‌ وه‌ناوه‌یل شاهنشاهی و شه‌فه‌ق و كاكی و له‌ شوون شاهنشاهی كوڕ قه‌مه‌ر یه‌ك كوڕ وه‌ ناو خوڕگه‌ و له‌ شوون شه‌فی كوڕ قه‌مه‌ر یه‌ك كوڕ وه‌ناو كاكی ، له‌ (خوڕگه‌)یش دو كوڕ منیه‌سه‌جێ وه‌ناوه‌یل مه‌لك عه‌لی و (سه‌ى) و له‌ شوون مه‌لك عه‌لی دو كوڕ و سێ دوێه‌ت وه‌ناوه‌یل گورگه‌لى و مسته‌فا و خام و په‌ری و خانم خانو مه‌نێه‌ ، له‌ مسته‌فا كوڕ مه‌لكعه‌لی ، وه‌لیخان و ته‌ڵاگه‌ و له‌ (سه‌ى) سێ دوێه‌ت مه‌نیه‌ له‌وانه‌یش (كشی) و له‌ شوون قه‌مه‌ر كوڕ خوڕگه‌ شه‌ش كوڕو دو دوێه‌ت وه‌ناوه‌یل باقر و كه‌ریم و شێرخان و مه‌هدی و سایمان و فه‌تحوللا و دوساخه‌ و خانم ئاغا مه‌نیه‌ و له‌ باقر كوچگ خان سه‌ى و دوس مه‌حه‌مه‌د و نازى و سوهێربانو و جه‌هان مه‌نێه‌ ، له‌ كه‌ریم سه‌ى محه‌مه‌د خان و له‌ دوس محه‌مه‌د خان و له‌ جه‌عفه‌ر مه‌لگ و سه‌ى عیسى و شوكرى و ڕه‌نگینه‌ و سه‌كینه‌ مه‌نیه‌ ، له‌ كازم فه‌تحوللا ، سه‌ى ناسر و شێره‌ و شه‌فی و خورشید و عه‌جه‌ونوش و شوكور نوش مه‌نیه‌. له‌ محه‌مه‌د خان ، هاشم و قاره‌مان و شه‌مسیه‌ و عه‌تیه‌ مه‌نیه‌ و له‌ نه‌زه‌ر كوڕ خوڕگه‌ كوڕێگ مه‌نیه‌سه‌و وه‌ناو ته‌قى و له‌ ته‌قی دوێه‌تێگ وه‌ناو شاته‌ڵا.
له‌ شوون دارا كوڕ خوڕگه‌ یه‌ك كوڕ وه‌ناو ناسرخان مه‌نێه‌ ، له‌ شوون زه‌كى كوڕ خوڕگه‌ دو كوڕ مه‌نێه‌ وه‌ناوه‌یل ئبراهیم و مه‌لگه‌. له‌ ئبراهیم سه‌ید عه‌لی ،  ئبراهیم مه‌نێه‌ ك ناو باوگێ نریاسه‌ قه‌ێه‌و ، له‌ مه‌لگه‌ عه‌باسى و له‌ عه‌باسی حه‌یده‌ر عه‌لى و ئه‌یوب و دڵوه‌ر و خانوم ، له‌ شوون شوكر كوڕ خوڕگه‌ په‌نج كوڕ وه‌ناوه‌سب عه‌زیز عه‌لی و خوڕگه‌ و شاواز و كه‌ره‌م و هورخان و دوێه‌تێگ وه‌ناو خانم ته‌ڵا مه‌نیه‌ . له‌ شاواز خوڕگه‌ و موسى و كلولیخان و ڕه‌شید ودوێه‌تێگ وه‌ناو زیوا مه‌نێه‌ ، و له‌ موسا داقر و حه‌میده‌ و له‌ كلولیخان جه‌هانگیر و شازی و نه‌سره‌ت و عسمه‌ت مه‌نیه‌. له‌ ڕه‌شید سێ دوێه‌ت وه‌ناوه‌یل مینا و سه‌بریه‌ و زه‌ینه‌ب ، و له‌ كه‌ره‌م كوڕ شوكر ، كازم و یاره‌ و عه‌زیز و دو دوێه‌ت وه‌ناوه‌یل قه‌یه‌م خه‌یر و خانم تڵا مه‌نیه‌ و له‌ كازم روقه‌یه‌ و حه‌میده‌ سه‌كینه‌ ، و له‌ یاره‌ مه‌حمود و جوامی و میر حه‌مزه‌ و عه‌بدولحه‌مید و نوسره‌ت و له‌ عزیز ساحب و زه‌هوری و ده‌وڵه‌ت ، و له‌ هورخان كوڕ شوكر عه‌زیز عه‌لی و عه‌باس و تاماس و فورسه‌ت ، و له‌ عه‌باس كوڕ هورخان ، عه‌بدولحه‌مید و سادق و بدریه‌ و نوریه‌ و سامیه‌ مه‌نێه‌.