راپۆرتیگ نەتەوەیی.. کۆڕۆنا ٨،٥ تریلیۆن دۆلار زیان وه ئابووری جهان رهسان
شەفەق نیوز/ پێشبینی كریهگ ک ئابووری جیهان وههۆی پەتای کۆڕۆنا لە ساڵ ٢٠٢٠ وەرێژەی ٣،٢% کرژەو بود، ، ک بوودە هۆکار لەدەسداینگ ك بڕهگهی رەسێدە دەور ٨،٥ تریلیۆن دۆلار، ئەوە ک دەور چوار ساڵ لە قانجازەیل وەدەسکەفتگ سڕێدەو، وەگورەی تۆژینەوە ئابوورییەگەی نەتەوەیل یهكگرتگ.
لە راپۆرتەگە دەربارەی رەوشەگە و پێشبینیەیل ئابووری لە جیهان ، وەڕەیوبەرایەتی باوەتەیل ئابووری و کۆکەڵایەتی سەروە نەتەوە یەکگرتوەگان (DESA) وهتیه ک لە سەرەتای نیمە ساڵ ٢٠٢٠ وەگشتی بەرهەم ناوخۆیی لە وڵاتەیل پێشکەوتگ داوەزێد ئەرا ٥،٠ % لەوەختیگ بەرهەم وڵاتە ئەوزەڵبویەلە داوەزێد وەرێژەی ٠،٧%. .
راپۆرتەگە ئاماژە دەێد ک لە خود وەختەگە، لەپێناو نواگردن پەتاگە، وکەمەوکردن لە کاریگەری کرژەوبوین ئابووری ك کارەساتیەگە ئەرا خوارترین سنور، حکومەتەیل لە ئاست جیهانی بایس هەڵسیەن وە جیوەجیکردن هانداین دارایی وەگورەی دەور ١٠% لە بەرهەم ناوخۆیی جیهانی. وەڕیەوبەرایەتی باوەتەیل ئابووری و کۆمەڵایەتی پەسەن ئەوە کەێد ک وەبی ئەنجامداین پێشکەفتنیگ خێرا لە گەشەپێدان واکسین و دەرمان، جیهان دویای کۆفید-١٩ بوودە جیهانیگ جێواز و دویر لەو جیهانە ك ئیسە ناسیمنەی.
هەرچەن ک پێشبینی كریهید لەساڵ ٢٠٢١ ئەزەڵبوین کاڵیگ بوود وەگورەی ٣،٤% ک فرەیگی کەفیدە هوڵ هاوردنەوەی بەرهەمە گومابیەگە، بەڵکم راپۆرتەگە باس لە ئەگەر ئەوزەڵبوین یەواشیگ کەێد ، ئەگەر ماوەی پەککەفتن ئابووری دریژە کیشا وەگەرد زیایبوین هەژاری ونایەکسانی. باس کریەێد ک کەرت بازرگانی و گەشتی تویش شەلل هاتن، لەوەختیگ ک پەککەفتنە گەوراگە وبەزەوبوین ئاست قەرزه گشتیەگە ململانەی گەورایگ دروس کەن ئەرا وڵاتەیل ئەوزەڵبوی و وڵاتەیل دوورگەیل بویچگ.
پێشبینیەیل نەتەوە یەکگرتوەگان رون کەن ک قایمکردن پشتگیری و هاوکاری فرە لاینی ئەرا نواگردن پەتاگە، وەگەرد هاوکاری دارایی و ئابووری ئەرا وڵاتەیل فرە زەرەدمەن قەیرانەگە، بوودە کاریگ یەکلاکەرەوە ئەرا جویلانن رەوش ئەوزەڵی و هاوردنەوەی جیهان ئەرا ئەوزەڵبوینیگ هەمیشەیی.