شەفەق نیوز/ ئاماریگ ئەرا رۆیتەرز، رووژ یەکشەممە، نیشاندا لە رەسین هەژمار تووشهاتنەیل ڤایڕۆس کۆڕۆنا لە جهان ئەرا دەور ١٠ مەلیۆن كهس، ئەویش جوور نیشانەی جیوازیگ لە بڵاوبوین پەتاگە، ک دەێدە هەناسە، و تائیسە گیان دەور نیم مەلیۆن کەس سەنیە لە ماوەی هەفت مانگ.
ئەویش لەوەختیگ ک بڕیگ لە دەوڵەتەیل ک فرە زەرەدمەنبوین لە پەتاگە دەسکردنە سوکەوکردن لە ریکارەیل کەرەنتین و جیوەجیکردن ئاڵشتکاری گەورایگ لە سیستم کار وژیان کۆمەڵایەتی، ک شایەت تا ساڵیگ یا زیاتر وەردەوام بوود تا ئەوەنە واکسینیگ پەیا بوود.
بەشیگ لە دەوڵەتەیل هەڵقوڵان گەورایگ دی لە بڵاوبوین پەتاگە، ک هێشت دەسڵاتەیل دووارە ریکارەیل کەرەنتین بارنەجی، لە رەوشیگ ک پسپۆڕەیل باسی کردن ک شایەت بوودە کاریگ دووارەکریاگ لە مانگەیل هاتگ تا ساڵ ٢٠٢١ .
تووشهاتنەیل لە ئەمریکای باکووری و ئەمریکای لاتینی و ئۆڕوپا رەسێدە نزیک ٧٥ لەسەد لە گشت تووشهاتگەیل، ئەویش وەرێژەیل نزیک هاوسەنگ لەو سێ ناوچەیلە، لەوەختیگ ئاسیا و خوەرهەڵات ناوڕاس هانە دەور ١١ و ٩ لە سەدە لە ریزەگە وەگورەی ئامار رۆیتەرز، ک بنەمای راپۆرت حكومهتهیله.
هەژمار مردگەیل وەڤایڕۆسەگە تا ئیسە رەسیە زیاتر لە ٤٩٧ هەزار کەس، ئەویش نزیکەی خود مردگەیلە لە ئەنفلاوەنزای ساڵانە.
یەکەمین حاڵەتەیل تووشهاتن وە بیماریەگە لە شار ووهان چین دیارکەفت، لە دەی کانون دویەم وەرجە بڵاوبوین تووشهاتنەیل و مردنەیل لە ئۆڕوپا ئیجا ئەمریکا وئیجا روسیا.
پەتاگە ئیسە چگە ناو قۆناغ نوویگ، ک وڵات هیند و بەڕازیل تووشهاتنەیلیگ تۆمارکەن لە دە هەزار تووشهاتگ لە رووژیگ رەد کێد، ک بوودە جەخت گەورایگ لەبان داهاتەیل.
ئەو وڵاتەیلە زیاتر لە سێ بەش لە گشت تووشهاتگە نووەگان تۆمار کردن لە هەفت رووژ گوزەیشتە.
و بڕ گشتی تووشهاتنەیل وەیەک رێژە رەسیە دوو لە سەد رووژانە، لە هەفت رووژ دویایین، کەمەوبوینیگ زیاتر لە ١٠ لەسەد لە مانگ ئاداروهخوهیهو دیه.
ئەمریکا ک زیاتر لە ٢،٥ مەلیۆن تووشهاتگ تۆماکرد لە گەوراترین ئامار لە جهان، تویەنست بڵاوبوینەگە یەواشەو بکەێد لە مانگ ئایار، بەڵکم باڵاوبوینیگ نوو لەناوی بوی لە هەفتەیل دویاین، لە ناوچەیلیگ ئاوایی و شوونەیلیگ تر ک پەتاگە نەڕەسویدە پی.